KALIBO, Aklan—5.5 million nga cancer patients ro nagakamatay kada dag-on sa bilog nga kalibutan.
May una man nga nailista nga 8 ka mga kaso it nasambitan nga sakit kada dag-on.
Suno kay Pedgilyn Rasco, Nurse III it Provincial Health Office ukon PHO-Aklan nga ro kabuan sa mga rason kung ham-an nga naging resulta it kamatayon ro sakit nga cancer hay bangud sa kakueangan it timprano nga konsultasyon.
Agud makalikaw sa nasambitan nga sakit dapat sigon nga bantayan ro mga ginkaon nga pagkaon.
Likawan ro mga pagkaong klasipikadong processed food kamana man ro mga masyadong matam-is nga pagkaon.
Magkaon it maabong tino-ea ag prutas nga “anti-cancer” kapareho it broccoli, kamatis, luyang dilaw, beans, lentils, berries, ag mga madahong tinuean-on.
Paggamit it extra virgin olive oil ag magbakae it organic meat.
Pwede man sigon nga mag-inom it green tea adlaw-adlaw.
Manami man suno pa kana nga butangan it turmeric powder ro ginakaon nga suea.
Mabahoe man ro maibulig it pag-ehersisyo it 30 minutos adlaw-adlaw agud makalikaw sa cancer.
Pagtikang tikang, pag jogging, pag-gym, pagsaot, pag-zumba ukon ano man nga klase it physical activities hay mayad sa ikaayong eawas.
Ugalion ro regular nga pagpa-check up.
Likawan ro pagpanigarilyo ukon magpaeayo sa mga tawo nga nagapanigarilyo.
Importante man nga i monitor ro ano man nga pagbag-o sa kaeawasan kapareho sa paghingko, sa pagkaon, pagtubo it bukoe, nina nga owa nagamayad ag pagpanakit it maskin ano nga parte it kaeawasan.