KALIBO, Aklan – Daea it Mycobacterium tuberculosis ro tuberculosis ag indi makita gamit ro naked eye, ag raya man hay sangka communicable disease.
Pahayag ni Dr. Philip Ian Prieto Padilla sangka professor of microbiology nga ro nasambit nga masakit hay halin sa sangka bacteria ag sangka communicable nga masakit .
Maipasa raya sa mga tawo kun nagashare sa mga eating utensils ukon may close comtact sa tawong may TB.
Masami nga respiratory system it inbdibidwal ro ginasalakay bangud nga raya ro manami nga lugar para sa bacteria apisar nga presente raya sa ibang organs.
Nasayuran nga ro tawo nga may masakit nga TB hay gina-ubo nga kun malala hay may kaibahan nga dugo, night sweats, pagpangurog, kawad-an it gana sa pagkaon it pagnaba it timbang.
Mahimo sigon nga ro TB hay magesulta sa asthma ukon vice versa apang raya hay nakadepende sa kun man-o kabaskog ro immune system.
Paathag man nana nga ro bueong sa TB hay kinahangean tumaron it 6 months hasta 1 year bangud nga madahan ro bacteria nga magpaabo, ag kun amat nalilipatan mag-inom it pasyente.
Ekpslenayson man nana nga may una nga latent TB kun siin raya hay uwa it sintomas apang malala ag nakakahawa ag ro active TB nga may mga sintomas mat-a.
Agud masayuran kun may TB hay kinahangean nga ipatan-aw ro dupla ukon pila it tawo.
May koneksyon man suno kana ro HIV ag TB.
Raya sigon hay may bakuna ukon BCG man apang bukon it epektibo nga mayad ag mabaeabagan eamang ro ibang komplikasyon.
Nasayuran man nga sa ulihing datos it Department of Health ku nagtaliwan nga dag-on hay haeos tunga sa milyon ro panibag-ong TB cases sa nasyon.
